Hội nghị tuyên truyền về BHXH tự nguyện do BHXH huyện Yên Phong (Bắc Ninh) tổ chức. Ảnh: Linh Chi
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là hình thức bảo hiểm có nhiều ưu việt, thể hiện sự tích cực, chủ động của người dân về an sinh cho bản thân, góp phần chia sẻ gánh nặng với cộng đồng, bảo đảm phát triển xã hội. Xuất phát từ điều này, những năm qua, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã nỗ lực nâng cao tỷ lệ bao phủ BHXH tự nguyện.
Trước đây, quá trình công tác, ông Lê Văn Đức ở xã Xuân Lai, huyện Gia Bình đã có thời gian tham gia đóng BHXH. Tuy nhiên, khi đến tuổi nghỉ hưu thì ông Đức mới đóng BHXH được gần 17 năm. Theo quy định, ông phải có ít nhất 20 năm đóng BHXH thì mới được hưởng lương hưu. Nhờ sự tư vấn, hỗ trợ của cán bộ BHXH, ông Đức đã thực hiện đóng BHXH tự nguyện 1 lần cho toàn bộ số thời gian còn lại. Hiện nay, mỗi tháng ông được hưởng gần hơn 3 triệu đồng lương hưu nên cuộc sống cũng ổn định hơn. “Tuy số tiền hàng tháng nhận về không lớn nhưng góp phần giảm bớt gánh nặng cho các con. Với số tiền này, tôi có thể tự trang trải cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, hàng năm, tôi được miễn phí tiền đóng bảo hiểm y tế. Thật may mắn khi tôi được biết và tham gia BHXH tự nguyện”, ông Lê Văn Đức chia sẻ.
Thực tế tại tỉnh Bắc Ninh cho thấy, nhờ đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, truyền thông nên nhận thức của người dân về BHXH tự nguyện đã được nâng lên. Tính ưu việt của BHXH đã đem lại niềm tin cho nhân dân. Đến nay, nhận thức của người dân về BHXH tự nguyện cũng ngày càng nâng cao. Chị Phạm Thị Hương ở thị trấn Chờ, huyện Yên Phong (Bắc Ninh) cho biết khi được tư vấn thấy BHXH tự nguyện có nhiều ưu điểm vượt trội như có thể tự lựa chọn mức đóng phù hợp, sau 20 năm đóng đến tuổi 60 đối với nam và tuổi 55 đối với nữ sẽ được hưởng lương hưu hàng tháng. Đặc biệt, người dân được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí khi về già, nên đã quyết định làm thủ tục tham gia. Theo chị Hương, ưu điểm của loại hình bảo hiểm này là an toàn, chắc chắn vì đây là bảo hiểm của Nhà nước, mức đóng không cao, phù hợp túi tiền người dân. “Năm ngoái tôi đã tham gia BHXH tự nguyện. Năm nay tôi sẽ cố gắng đóng thêm cho cả chồng nữa. Coi như lúc trẻ tích lũy, dành dụm để đến khi về già có được đồng lương ổn định”, chị Hương cho biết thêm.
Theo thống kê của BHXH tỉnh Bắc Ninh, số người tham gia BHXH tự nguyện trong năm 2018 là 3.563 người. Hết năm 2019, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã hoàn thành vượt mức kế hoạch do Bảo hiểm xã hội Việt Nam giao 107,8%, tương ứng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện đạt 7.153 người với số người tăng đạt gần 4.000 người. Đồng chí Nguyễn Văn Tình, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Bắc Ninh cho biết, trong những tháng đầu năm 2020, do tình hình dịch COVID-19 bùng phát và kéo dài, với chủ trương thực hiện giãn cách xã hội, hạn chế tiếp xúc, không tụ tập đông người, việc tuyên truyền, vận động, phát triển đối tượng tham gia cũng gặp một số khó khăn. Tính đến hết tháng 5/2020, BHXH tỉnh Bắc Ninh đã phát triển mới gần 1.300 người.
Được biết, nhằm khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện, Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện theo các mức đối với người dân như với người nghèo hỗ trợ 30% mức đóng tối thiểu; người cận nghèo hỗ trợ 25% mức đóng tối thiểu và các đối tượng khác hỗ trợ 10% mức đóng tối thiểu. Tuy nhiên, điều này chưa tạo động lực mạnh mẽ cho người dân. Số người tham gia BHXH tự nguyện còn khiêm tốn so với tiềm năng. Mặt khác, theo quy định hiện nay, khi tham gia BHXH tự nguyện người dân chỉ được hưởng chế độ hưu trí, tử tuất và sau khi nghỉ hưu được hưởng thêm bảo hiểm y tế. Trong khi nhiều bảo hiểm thương mại mặc dù có mức đóng cao nhưng chi trả rủi ro cao. Vì thế, mong mỏi chung của người dân đó là cơ quan chức năng nghiên cứu, xem xét mở rộng các quyền lợi như bảo hiểm y tế, thai sản để BHXH tự nguyện hấp dẫn hơn. Hơn nữa, người dân có thu nhập không ổn định nên cũng băn khoăn khi thời gian đóng BHXH tự nguyện trong thời gian dài, nếu đóng một lần cho nhiều năm thì mức đóng lại cao so với thu nhập của đại bộ phận dân cư...
Phát huy những kết quả đã đạt được, thời gian tới, BHXH tỉnh Bắc Ninh sẽ tham mưu cho lãnh đạo UBND tỉnh trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện; phối hợp với các Sở, ngành, cơ quan truyền thông đẩy mạnh tuyên truyền về chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đến với người dân để người dân chủ động tham gia. Đồng thời, coi trọng việc mở rộng hệ thống các đại lý đến tận thôn, xã cho người dân có điều kiện được tiếp xúc với các chủ trương, chính sách bảo hiểm. Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính theo hướng tinh giản gọn nhẹ thực hiện tốt cơ chế một cửa trong tiếp nhận và giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến. Tăng cường đào tạo, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng tuyên truyền cho cán bộ ngành BHXH góp phần nâng cao hơn nữa sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp; đưa BHXH tự nguyện thực sự lan tỏa trong đời sống xã hội./.